२८ एप्रिल २०२१

कराड-रणभुमी

भूगोलमध्ये एक Concept आहे, Determinism त्याचा ढोबळ अर्थ असा होतो की मानवाचे वर्तन हे त्यांच्या सभोवतालच्या परिस्थितीने निश्चित केलेले असते. उदाहरणार्थ कराड या शहराबद्दल, जो प्रदेश कृष्णा-कोयना या नद्यांमुळे एकदम सुपीक आहे, जिथे फक्त बी टाकले उत्पन्न मिळते सहसा अशा प्रदेशातील लोक मिळालेल्या नैसर्गिक संपत्तीमुळे आळशी होतात.
अशाच विचारात कराड गाठलं कारण काय तर, शासकीय अभियांत्रिकी महाविद्यालयात पदव्युत्तर पदवी. पहिल्याच दिवशी बघितलं की कॉलेज सुरू व्हायच्या आधी कॉरिडॉर मध्ये पुस्तक घेऊन बसलेले विद्यार्थी, कॉलेजच्या समोरच यशवंतराव चव्हाण सायन्स कॉलेज त्यावर त्यांच्या माजी विद्यार्थ्यांने UPSC मध्ये यश मिळवलेल्याबद्दलच होर्डिंग, तिथुनच ऊस घेऊन जात असलेली बैलगाडी या अशा आणि इतर कारणामुळे Determinism चा सिध्दांत फेल गेला आणि आठवला तो भूगोलमधील आणखी एक Concept आहे Possibilism म्हणजे मानव सभोवतालच्या वातावरणाने किंवा निश्चित केलेल्या परिस्थितीवर स्वतःच्या जोरावर मात करू शकतो. म्हणजेच की विचार केला तसे कराडचे लोक आळशी नसुन मेहनती, कष्टाळू आहेत.
असच नेहमी ज्ञान मिळवून आपल्या विचारांची चौकट रुंद करावी हे आमच्या महाविद्यालयाने शिकवले तर आयुष्यात सर्व दुःख विसरून नेहमी हसत खेळत कसे जगायचे हे आमच्या वसतिगृहाने ( डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर मागासवर्गीय मुलांचे शासकीय वसतिगृह, पार्ले, कराड) शिकवले. अशाच या कराडच्या रणभूमीवर आयुष्याची चार वर्ष लढावं लागलं, या लढाईत टिकवून ठेवलं ते एकलव्य अभ्यासिकेने आणि इथं भेटलेल्या जिवाभावाच्या काही मित्र-मैत्रीणीने . आयुष्याची अशी ही लढाई आता या रणभूमीपासून 600-700 किमी दूर सुरू आहे.
शेवटी इतिहासातील एक प्रसंग आठवतोय पानिपतच्या युद्धात नजीब खानने मराठयांच्या सेनापती दत्ताजी शिंदेला विचारले " क्यूॅं सरदार और लढोंगे?" त्यावर दत्ताजीने उत्तर दिले 'क्यूॅं नही, बचेंगे तो और भी लढेंगे"
अशीच ही आपली लढाई बचे है इसलिय लढ रहे है।

४ टिप्पण्या:

सुखी होण्याचं गुपित

          "द अल्केमिस्ट" या पुस्तकाबाबत स्पर्धा परीक्षेच्या एका डेमो लेक्चर मध्ये ऐकायला मिळाले. म्हटलं वाचूया हे पुस्तक पण आपल्या...